Uwaga! Podczas zbierania grzybów nie ma miejsca na eksperymentu! Zbieraj tylko te gatunki, co do których masz całkowitą pewność, że je znasz, umiesz rozpoznać i są jadalne!

W poprzednim wpisie https://betree.pl/pl/jadalne-huby-w-polsce opisałem 3 gatunki jadalnych hub, które znajdziemy w lesie.

• Boczniak ostrygowaty
• Uszak bzowy
• Siedzuń sosnowy

Grzybobranie tymczasem trwa w najlepsze! Zapraszam do zapoznania się z opisem kolejnej jadalnej huby – Żółciaka siarkowego. Coraz więcej grzybiarzy interesuje się tym gatunkiem, warto go poznać.

Żółciak siarkowy

Żółciak to powszechnie występujący grzyb. Widać go już z daleka, młode owocniki wyróżniają się intensywną żółtą barwą. Od tego koloru pochodzi słowo siarkowy, które występuje niemal we wszystkich nazwach żółciaka. Łacińska naukowa nazwa grzyba brzmi Laetiporus sulphureus (sulphur znaczy siarka) po polsku inne nazwy to m.in. grzyb siarkowy, huba siarkowa, żagwica siarkowa, pieprznik siarkowy i w końcu nazwa bez siarki – żagiew topolowa.
I faktycznie, bardzo często spotkamy żółciaka na żywych i martwych topolach. Nawet wiele lat po zamarciu drzewa. Jest to zatem pasożyt drzew, ale także saprotrof. Najpierw atakuje twardziel drzewa (środkową część pnia), później biel (zewnętrzna część, bardziej wilgotna i aktywna biologicznie). Zwykle w przeciągu kilku lat doprowadza do śmierci drzewa. Poza topolami zasiedla on akacje, wierzby, klony, kasztanowce, wierzby i olsze. Rzadziej spotkamy go na drzewach iglastych. Żółciaka najczęściej spotykam nad jeziorami, stawami i rzekami. Często też rośnie w parkach miejskich, również w wielkich miastach i przy jezdniach. Takich grzybów lepiej nie zbierać, gdyż mają skłonność do akumulacji metali ciężkich i innych “syfów” cywilizacyjnych. Wyrasta od jesieni do wiosny i, podobnie jak wiele innych hub, wymaga dużej wilgotności podłoża. W praktyce warto go szukać po długotrwałych deszczach.

Żółciak siarkowy grzybem jadalnym

Jadalne są młode owocniki żółciaka po odpowiednim przygotowaniu, tj. sparzeniu i odlaniu wody (opisałem to niżej). Rozpoznamy je po tym, że są intensywnie żółte i stosunkowo miękkie, jędrne. Dają się łatwo kroić nożem. Starsze osobniki stają się łykowate, twarde i mniej wilgotne. Takich nie zbierajmy.
Uwaga! Przed usmażeniem należy go pociąć na 0,5-2cm plastry i gotować przez około 10 minut, aby pozbyć się kwaśnego i niezbyt przyjemnego smaku. Bez smażenia Po obgotowaniu i wylaniu wody zwykle sporządza się go, panierując z solą i ewentualnie przyprawami na wzór kotletów schabowych bądź z kurczaka i smażąc na rozgrzanym oleju. Polecam też pogotować w wywarze np. z kostki rosołowej, dzięki czemu zyska intensywniejszy smak. Warto też spróbować usmażyć go z samą solą, pokrojonego w plasterki lub paski.

Właściwości odżywcze żółciaka siarkowego

Żółciak siarkowy, jak donoszą autorzy artykułu “Laetiporus sulphureus. as food as medicine”, jest stosunkowo bogaty w substancje odżywcze takie jak węglowodany, białka i minerały (wapń, fosfor, magnez, soda, potas żelazo, cynk i miedź), witaminy B, D i E oraz wielonasycone kwasy tłuszczowe. Doniesienia naukowe mówią również o prawdopodobnym bogactwie związków aktywnych biologicznie – działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwutleniające, przeciwhiperglikemiczne, przeciwnowotworowe i immunomodulujące. Jednakże wszędzie podkreśla się, często spotykaną w pulikacjach naukowych, niedostateczność danych oraz konieczność dalszych badań. 😉

Bardzo wymowna jest jego angielska nazwa – chicken of the woods – kurczak z lasu.

Bardzo mi miło, że trafiłeś/aś na mój artykuł. Będzie mi jeszcze milej, jeśli polubisz betree.pl na Facebooku https://www.facebook.com/betreee lub zostawisz komentarz pod postem. Jestem bardzo ciekawy, jakie grzyby najczęściej trafiają do Twojego koszyka? A może znasz inne ciekawe przepisy na przyrządzenie żółciaka? Koniecznie się nimi podziel! 🙂

Z leśnymi pozdrowieniami,

Krzysztof

Betree.pl

Źródła:

• Khatua, Somanjana, Sandipta Ghosh, and Krishnendu Acharya. “Laetiporus sulphureus (Bull.: Fr.) Murr. as food as medicine.” Pharmacognosy Journal 9.6s (2017).
• Atlas Hub. Piotr Łakomy, Hanna Kwaśna. 2015. Multico
• Adamiak, Elżbieta Anna, Stanisław Kalembasa, and Beata Kuziemska. “Zawartość metali ciężkich w wybranych gatunkach grzybów jadalnych.” Acta Agrophysica 20.1 (2013).