Zamieszczam wybrane, najważniejsze w pracy leśnika w terenie zagadnienia z aktualnie obowiazujących norm technicznych drewna (obowiązujących od dnia 1 stycznia 2020 roku).
nieco Technikaliów Stosowanych, czyli warunki techniczne
Zamieszczam te informację, aby można było je szybko i łatwo znaleźć bez potrzeby pobierania plików. Sam wiem, że bywa to problematyczne gdy nagle potrzebujemy tych danych, normy i kalendarz leśniczego zostały w kancelarii a w lesie zasięgu ani widu ani słychu. Może wystarczy go choć na otworzenie betree.pl 😉
Proszę o informację, jeśli gdzieś pojawiają się błędy (kontakt)
Wystarczy kliknąć, a rozwinie się tabela z najważniejszymi warunkami.
Sortyment i gatunek drewna: | Długość (m) | mp w korze na m3 bez kory | m3 bez kory na mp w korze |
---|---|---|---|
S2: Sosna, Modrzew, Daglezja | 1-1,5 | 0,65 | 1,54 |
powyżej 1,5 | 0,62 | 1,61 | |
S2: Świerk, Jodła | 1-1,5 | 0,70 | 1,43 |
pow. 1,5 | 0,67 | 1,49 | |
S2: Buk, Grab | 1-1,5 | 0,70 | 1,43 |
pow. 1,5-2,5 | 0,63 | 1,59 | |
pow. 2,5 | 0,60 | 1,67 | |
S2: Brzoza i inne niewymienione liśc. | 1-1,5 | 0,65 | 1,54 |
pow. 1,5-2,5 | 0,60 | 1,67 | |
pow 2,5 | 0,57 | 1,75 | |
S3A | do 4 | 0,50 | 2,00 |
pow. 4 | 0,40 | 2,50 | |
S4: Sosna, Modrzew, Daglezja i liściaste | 1-1,5 | 0,65 | 1,54 |
pow. 1,5 | 0,62 | 1,61 | |
S4: Świerk, Jodła | 1-1,5 | 0,70 | 1,54 |
pow. 1,5 | 0,67 | 1,61 | |
M1 | 0,40 | 2,50 | |
Drewno wielkowymiarowe kłodowane mierzone stosowo | |||
Sortyment i gatunek drewna: | Długość (m) | mp w korze na m3 bez kory | |
Sosna, Modrzew, Daglezja | 2,4-2,6 | 0,62 | |
2,7-5 | 0,61 | ||
Świerk, Jodła | 2,4-2,6 | 0,67 | |
2,7-5 | 0,66 | ||
Buk | 2,0-3,0 | 0,63 | |
Pozostałe liściaste | 2,0-3,0 | 0,60 |
Podgrupa | Dopuszczalny zakres długości nominalnych [m] | długości standardowe [m] | odstopniowanie [cm] | odchyłka [cm] | min. górna średnica bez kory/zakres (dg) [cm] | maks dolna średnica bez kory (dg) [cm] |
---|---|---|---|---|---|---|
S1 | od 3,00-14,00 | 1,20; 1,80; 2,40; 2,50 | 50 | +/-10 | 5 zakres średnicy środkowej 9–16 | 24 |
S2A | 1,00-3,00 | 1,20; 1,80; 2,40; 2,50 | 10 | +/-5 | 7 | 35 |
S2B C | 1,00-3,00 | 1,20; 1,80; 2,40; 2,50 | 10 | 0/+5 | zakres średnicy górnej 5–12 | nie ogranicza się |
S2B G | iglaste 1,00-2,50 liśc.1,00-2,40 | 1,20; 1,80; 2,40; 2,50 | 10 | 0/+5 | 13 | nie ogranicza się |
S2AP | 1,00-3,00 | 1,20; 1,80; 2,40; 2,50 | 10 | +/-5 | 5 | nie ogranicza się |
S3A | od 2,50 | - | - | - | zakres średnicy znamionowej 7–11 | - |
S3B | od 3,00 | - | - | - | zakres średnicy znamionowej 7–14 | - |
S4 | 1,00-3,00 | 1,20; 1,80; 2,40; 2,50 | 10 | +/-5 | 5 | nie ogranicza się |
Oznaczenie klasy jakości | Opis klasy jakości |
WA0 | drewno najwyższej klasy jakości, w większości przypadków odnosi się do drewna zawierającego część odziomkową, bez wad lub z niewielkimi wadami, które nie mają wpływu na jego zastosowanie |
WB0 | drewno od średniej do ponadprzeciętnej klasy jakości, z naturalnymi cechami drewna, które uniemożliwiają zaklasyfikowanie drewna do klasy najwyższej |
WC0 | drewno od średniej do niskiej klasy jakości. Obejmuje drewno o cechach jakościowych, które nie zmniejszają w sposób wyraźny naturalnych właściwości drewna |
WD | drewno użytkowe, które z powodu właściwości nie zostało zaklasyfikowane do klasy A, B lub C |
WA1 | drewno specjalne najwyższej klasy jakości, którego cechy nadają mu szczególną przydatność do dalszego przerobu na okleinę |
WB1 | drewno specjalne, którego cechy nadają mu szczególną przydatność do dalszego przerobu na sklejkę |
WC1 | drewno specjalne wysokiej klasy jakości, którego cechy nadają mu szczególną przydatność do dalszego przerobu na słupy |
S1 | drewno średniowymiarowe w całych długościach |
S2A | drewno średniowymiarowe stosowe przemysłowe |
S2B | drewno średniowymiarowe stosowe użytkowe |
S2AP | drewno średniowymiarowe stosowane ogólnego przeznaczenia (o niższej jakości) |
S3A | drewno średniowymiarowe żerdziowe do przerobu przemysłowego |
S3B | drewno średniowymiarowe żerdziowe ogólnego przeznaczenia |
S4 | drewno średniowymiarowe stosowe na cele opałowe |
M1 | drewno małowymiarowe przemysłowe |
M2 | drewno małowymiarowe opałowe |
Klasy jakości drewna – symbole i opis
zwińwymagania jakościowo-wymiarowe drewno wielkowymiarowe iglaste
Nazwa wady lub cechy drewna | Dopuszczalny rozmiar występowania wad lub cech drewna w klasie1): | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
A | B | C | D 2) | |||
Najmniejsza średnica górna bez kory | 22 cm | 14 cm | ||||
Długości3) | od 2,7 m do 14,0 m bez nadmiaru z odstopniowaniem co 10 cm | |||||
Najmniejsza średnica znamionowa | 35 cm | 25 cm | nie ogranicza się | |||
Sęki4): | otwarte | dopuszczalne o średnicy do 2 cm, w drewnie | dopuszczalne | |||
sosnowym i modrzewiowe niedopuszczalne | ||||||
guzy | o wysokości do 1 cm nie bierze się pod uwagę, wyższe: | dopuszczalne | ||||
niedopuszczalne | dopuszczalne na 1/2 obwodu | |||||
Pęknięcia: | czołowe | dopuszczalne do: | dopuszczalne | |||
1/5 średnicy czół | 1/3 średnicy czół | |||||
boczne z przesychania | dopuszczalne o szer. do 3 mm | dopuszczalne | ||||
czołowo -boczne | głębokie | niedopuszczalne | niedopuszczalne | dopuszczalne | ||
przechodzące | dopuszczalne do 1/10 średnicy czoła | |||||
Krzywizna | do 1 cm/m nie bierze się pod uwagę, większa dopuszczalna, pozwalająca na wymanipulowanie odcinków co najmniej 2,7 m z krzywizną jednostronną do: | |||||
1 cm / m | 2 cm / 1 m | 3 cm / 1 m | 5 cm / 1 m | |||
Skręt włókien | dopuszczalny do 5 cm / 1 m | dopuszczalny | ||||
Zabitki | dopuszczalne, w drewnie świerkowym i jodłowym niedopuszczalne | dopuszczalne | ||||
Zabarwienia | sinizna5) | niedopuszczalna | dopuszczalna na | dopuszczalna | ||
przekrojach do 1/2 powierzchni bielu | ||||||
brunatnica | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Zgnilizny | wewnętrzna i rozproszona6) | niedopuszczalna | dopuszczalna na | dopuszczalna na | ||
jednym z czół | jednym z czół | |||||
do 1/5 średnicy czoła | do 1/3 średnicy czoła | |||||
huba | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
zewnętrzna | niedopuszczalna | dopuszczalna | dopuszczalna | |||
na 1/4 obwodu do 1/10 średnicy | na 1/2 obwodu do 1/10 średnicy | |||||
Chodniki owadzie głębokie | niedopuszczalne | dopuszczalne | ||||
Obecność obcych ciał | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Uszkodzenia technologiczne | czołowe | niedopuszczalne | dopuszczalne na jednym z czół do: | |||
1/5 średnicy czoła | 1/3 średnicy czoła | |||||
boczne | dopuszczalne o głębokości do 2 cm | dopuszczalne |
2) Manipulacja i klasyfikacja drewna w klasie D odbywa się za zgodą nabywcy.
3) W przypadkach gospodarczo uzasadnionych oraz za zgodą stron dopuszcza się wyrabianie dłużyc o długości większej niż 14,0 m.
4) Ograniczenia dotyczą długości dolnego końca w klasie A i B = 4 m, dla drewna krótszego niż 4 m, dla całej długości.
5) Za zgodą stron sinizna w klasie C niedopuszczalna.
6) Za zgodą stron zgnilizna wewnętrzna i rozproszona w klasie C niedopuszczalna.
zwiń
Nazwa wady lub cechy drewna | Dopuszczalny rozmiar występowania wad lub cech drewna w klasie1) | ||||
---|---|---|---|---|---|
A | B | C | D | ||
Najmniejsza średnica górna bez kory | 30 cm | Db, Bk 25 cm, pozostałe 20 cm | Db, Bk 20 cm, pozostałe 18 cm | ||
Długość | Od 2,5 m do 14,0 m bez nadmiaru – z odstopniowaniem co 10 cm2) 3) | ||||
Sęki | zdrowe | dopuszczalne o średnicy do: | dopuszczalne | ||
2 cm | 5 cm | 10 cm | |||
zepsute | niedopuszczalne | 5 cm | 8 cm | 10 cm, w drewnie dębowym do 15 cm | |
guzy | niedopuszczalne | o wysokości do 1 cm | dopuszczalne | ||
nie bierze się pod uwagę, wyższe dopuszczalne w liczbie 1 szt. / 2 m | |||||
róże | dopuszczalne o średnicy do: | dopuszczalne | |||
3 cm | 10 cm | ||||
brewki | dopuszczalne o kącie rozwarcia > 90o | dopuszczalne | |||
Pęknięcia | czołowe | dopuszczalne do: | dopuszczalne | ||
1/5 Ø czół | 1/3 Ø czół | ||||
czołowoboczne i mrozowe | niedopuszczalne | niegłębokie dopuszczalne; głębokie lub mrozowe | dopuszczalne | ||
dopuszczalne jedno; przechodzące do 1/10 Ø czoła | |||||
Krzywizna4) | do 1 cm/m nie bierze się pod uwagę, większa dopuszczalna, pozwalająca na wymanipulowanie odcinków co najmniej 2,5 m z krzywizną jednostronną do: | ||||
2 cm / 1 m | 3 cm / 1 m | 4 cm / 1 m | 5 cm / 1 m | ||
Skręt włókien | dopuszczalny do: | dopuszczalny | |||
7 cm / 1 m | 12 cm / 1 m | ||||
Zabitki5) | dopuszczalne o szerokości do: | dopuszczalne | |||
jedna do 6 cm | |||||
6 cm | |||||
12 cm | |||||
Wielordzenność | niedopuszczalna | dopuszczalna | |||
Fałszywa twardziel | dopuszczalna do: | dopuszczalna | |||
1/3 Ø czół | 1/2 Ø czół | ||||
Wewnętrzny biel | niedopuszczalny | dopuszczalny | |||
Zaparzenie | niedopuszczalne | dopuszczalne do: | |||
1/5 powierzchni czół | 1/3 powierzchni czół | ||||
Zgnilizna | wewnętrzna i rozproszona6) | dopuszczalna do: | |||
1/10 Ø czół | 1/5 Ø czół | 1/3 Ø czół | 1/2 Ø czół | ||
huba | niedopuszczalna | dopuszczalna | |||
zewnętrzna7) | niedopuszczalna | dopuszczalna na: | |||
1/4 obwodu do 1/10 średnicy | 1/2 obwodu do 1/10 średnicy | ||||
Chodniki owadzie głębokie | niedopuszczalne | dopuszczalne do 1/4 obwodu drewna | dopuszczalne | ||
Obecność obcych ciał | niedopuszczalna | dopuszczalna8) | |||
Uszkodzenia technologiczne | czołowe | niedopuszczalne | dopuszczalne na jednym z czół do 1/5 średnicy czoła | dopuszczalne | |
boczne | dopuszczalne o głębokości do 2 cm | dopuszczalne |
2) Dla drewna w klasie A, B i C dopuszcza się zabezpieczenie czół w łącznym rozmiarze od 10 do 40 cm.
3) Długość maksymalna mierzona jest łącznie z zabezpieczeniem i redukcjami.
4) W klasach jakości C i D, w drewnie (sekcji) o średnicy bez kory w połowie długości wynoszącej ≥ 35 cm dopuszczalna krzywizna wielostronna wynosząca połowę krzywizny jednostronnej.
5) Podany rozmiar zabitek dotyczy zabitek niezarośniętych oraz zarośniętych w przypadku ich występowania (pomiaru) na czole sztuki; w przypadku pomiaru blizny na pobocznicy należy zwiększyć dopuszczalny rozmiar o 50%.
6) Jeżeli odległości pomiędzy najbliższymi śladami zgnilizny rozproszonej wynoszą powyżej 1/2 średniej średnicy czoła, należy dokonać szacunkowej oceny udziału % zgnilizny, wtedy w kl. C dopuszczalne do 10%, a w kl. D dopuszczalne do 20% powierzchni czół
7) Jeżeli rozmiar występowania zgnilizny zewnętrznej przekracza dopuszczony zakres dla C lub D, wówczas w drewnie dębowym, wiązowym i jesionowym dopuszcza się, przy obliczaniu miąższości, zmniejszenie średnicy o strefę drewna objętego zgnilizną.
8) Ciała obce niewidoczne dopuszczalne, widoczne dopuszczalne za zgodą stron.
Zwiń
- Sosna, Modrzew, Daglezja
- Świerk, Jodła
Nazwa wady lub cechy drewna | Dopuszczalny rozmiar występowania wad lub cech drewna w klasie1) | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
A | B | C | D2) | |||
Najmniejsza średnica górna bez kory | 30 cm | 23 cm | 14 cm | |||
Długość | 2,4–6,0 m, z odstopniowaniem co 10 cm | |||||
Długość standardowa | 2,43); 3,0; 4,0; 5,0 | |||||
Sęki | otwarte | niedopuszczalne | dopuszczalne zdrowe do 3 cm | dopuszczalne | ||
guzy | o wysokości do 1 cm nie bierze się pod uwagę, wyższe: | dopuszczalne | ||||
niedopuszczalne | dopuszczalne na 1/2 obwodu | |||||
Pęknięcia | czołowo | głębokie | niedopuszczalne | niedopuszczalne | dopuszczalne | |
-boczne | przechodzące | dopuszczalne do 1/10 Ø czoła | ||||
Krzywizna | do 1 cm/m nie bierze się pod uwagę, większa dopuszczalna jednostronna do: | |||||
1 cm / 1 m | 1,5 cm / 1 m | 2 cm / 1 m | 5 cm / 1 m; wielostronna 2 cm / 1 m | |||
Wielordzenność | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Zabarwienia | sinizna | niedopuszczalna | dopuszczalna na przekrojach do 1/2 powierzchni bielu | dopuszczalna | ||
brunatnica | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Zgnilizny | wewnętrzna i rozproszona | niedopuszczalna | dopuszczalna do 1/3 średnicy czoła | |||
zewnętrzna | niedopuszczalna | dopuszczalna na ¼ obwodu do 1/10 średnicy | dopuszczalna na ½ obwodu do 1/10 średnicy | |||
Spała żywiczarska | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Chodniki owadzie głębokie | niedopuszczalne | dopuszczalne | ||||
Obecność obcych ciał | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Uszkodzenia technologiczne | czołowe | niedopuszczalne | dopuszczalne na jednym z czół do: | |||
1/5 średnicy czoła | 1/3 średnicy czoła | |||||
boczne | dopuszczalne o głębokości do 2 cm | dopuszczalne o głębokości do 4 cm |
2) Manipulacja i klasyfikacja drewna w klasie D odbywa się za zgodą nabywcy.
3) W przypadku wyrobu drewna za zgodą stron w długości od 2,4 m wymiar ten uznaje się za standardowy.
Nazwa wady lub cechy drewna | Dopuszczalny rozmiar występowania wad lub cech drewna w klasie1) | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
A | B | C | D2) | |||
Najmniejsza średnica górna bez kory | 30 cm | 23 cm | 14 cm | |||
Długość | 2,4–6,0 m, z odstopniowaniem co 10 cm | |||||
Długość standardowa | 2,43); 3,0; 4,0; 5,0 | |||||
Sęki otwarte | dopuszczalne do 2 cm | dopuszczalne | ||||
Pęknięcia | czołowo | głębokie | niedopuszczalne | niedopuszczalne | dopuszczalne | |
-boczne | przechodzące | dopuszczalne do 1/10 Ø czoła | ||||
Krzywizna | do 1 cm/m nie bierze się pod uwagę, większa dopuszczalna jednostronna do: | |||||
1 cm / 1 m | 2 cm / 1 m | 5 cm / 1 m | ||||
Rak | niedopuszczalny | dopuszczalny | ||||
Zabarwienia | sinizna | niedopuszczalna | dopuszczalna | |||
dopuszczalna na przekrojach do 1/2 pow. bielu | ||||||
brunatnica | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Zgnilizny | wewnętrzna i rozproszona | niedopuszczalna | dopuszczalna do 1/5 średnicy czoła | |||
zewnętrzna | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Chodniki owadzie głębokie | niedopuszczalne | dopuszczalne | ||||
Obecność obcych ciał | niedopuszczalna | dopuszczalna | ||||
Uszkodzenia technologiczne | czołowe | niedopuszczalne | dopuszczalne na jednym z czół do: | |||
1/5 średnicy czoła | 1/3 średnicy czoła | |||||
boczne | dopuszczalne o głębokości do 2 cm | dopuszczalne o głębokości do 4 cm |
2) Manipulacja i klasyfikacja drewna w klasie D odbywa się za zgodą nabywcy.
3) W przypadku wyrobu drewna za zgodą stron w długości od 2,4 m wymiar ten uznaje się za standardowy.
zwiń
Terminologia
Balot | drewno w postaci pakietu w formie zbliżonej do cylindra mającego określoną długość i średnicę; w przypadku pozostałości drzewnych oprócz drewna w balotach znajdują się: kora, korzenie oraz niezdrewniałe części drzew oraz igliwie i liście |
Chrust | nieokrzesane gałęzie oraz całe drzewka o średnicy w dolnym końcu do 7 cm w korze oraz pędy krzewów; dopuszcza się liście i igliwie |
Czoło dolne drewna | płaszczyzna przecięcia grubszego końca sztuki drewna |
Czoło górne drewna | płaszczyzna przecięcia cieńszego końca sztuki drewna |
Długość drewna nominalna (netto) | długość służąca do określania miąższości, względem której odnosi się odchyłki, nadmiary i zabezpieczenia |
Długość drewna rzeczywista (brutto) | najmniejsza odległość między czołami lub oznaczeniem rozgraniczającymi klasy jakości w sztuce drewna |
Długość drewna standardowa | długość nominalna drewna stosowana w wypadku wyrobu drewna średniowymiarowego lub wielkowymiarowego kłodowanego, dla której nie są konieczne dodatkowe ustalenia między odbiorcami |
Dłużyca | drewno okrągłe o długości nominalnej od 6,1 m wzwyż |
Drewno łupane | drewno powstające na skutek rozdzielenia drewna okrągłego wzdłuż włókien |
Drewno małowymiarowe (M) | drewno o średnicy dolnej mierzonej bez kory, wynoszącej do 5 cm, w korze do 7 cm. W zależności od jakości i wymiarów dzieli się na dwie grupy: M1 – drewno małowymiarowe przemysłowe, M2 – drewno małowymiarowe opałowe |
Drewno okrągłe | drewno pozyskane w stanie okrągłym z zachowaniem naturalnego kształtu pobocznicy, z dopuszczeniem uszkodzeń mechanicznych. |
Drewno opałowe | drewno, które ze względu na cechy jakościowo-wymiarowe oraz zmiany powstałe w następstwie zjawisk destrukcyjnych ma obniżoną wartość techniczną i użytkową |
Drewno pozaklasowe | drewno wielkowymiarowe liściaste o obniżonej jakości (pozaklasowe) wszystkich rodzajów drzew liściastych, które ze względu na cechy jakościowe nie może zostać zakwalifikowane do klas jakości A, B, C oraz D lub do sortymentów drewna specjalnego, a które może zostać przeznaczone do przemysłowego zastosowania |
Drewno rozdrobnione | surowiec drzewny wyrabiany z drewna za pomocą rozdrabniarek |
Drewno specjalne (szczególne) | drewno o szczególnych cechach jakościowo-wymiarowych wpływających na sposób jego dalszego wykorzystania. Drewno specjalne co do zasady oznacza się przez dodanie cyfry „1” po symbolu określającym klasę/grupę jakości |
Drewno średniowymiarowe (S) | drewno o minimalnej średnicy górnej mierzonej bez kory, wynoszącej 5 cm, w przypadku S3 o minimalnej średnicy znamionowej wynoszącej 7 cm W zależności od jakości i wymiarów dzieli się na 4 grupy: S1 – drewno średniowymiarowe w całych długościach, drewno ogólnego zastosowania oznacza się symbolem S10; S2 – drewno średniowymiarowe stosowe z podziałem na podgrupy A (przemysłowe), B (użytkowe) i AP (ogólnego przeznaczenia); S3 – drewno średniowymiarowe żerdziowe z podziałem na podgrupy A (do przerobu przemysłowego) i B (ogólnego przeznaczenia); S4 – drewno średniowymiarowe stosowe na cele opałowe |
Drewno użytkowe | drewno przeznaczone do przerobu przemysłowego lub do bezpośredniego zastosowania w stanie nieprzerobionym |
Drewno wielkowymiarowe (W) | drewno okrągłe o minimalnej średnicy górnej mierzonej bez kory, wynoszącej 14 cm, spełniające określone wymagania jakościowe. Drewno wielkowymiarowe ogólnego zastosowania oznacza się symbolem W0 |
Drewno wielkowymiarowe kłodowane (WK) | drewno okrągłe o minimalnej średnicy górnej mierzonej bez kory, wynoszącej 14 cm, wyrabiane w kłodach, spełniające określone wymagania jakościowe. Drewno wielkowymiarowe kłodowane można rozróżniać względem długości z podziałem na kłodę krótką (o długości do 3 m włącznie) oraz długą (o długości powyżej 3 m) |
Drobnica | drewno małowymiarowe (M) oraz pozostałości drzewne (M2E) |
Grubizna | drewno wielkowymiarowe (W) i średniowymiarowe (S) |
Grupa i podgrupa | jednostki klasyfikacyjne surowca drzewnego według kryterium długości oraz kryterium jakości |
Karpina (K) | surowiec drzewny pozyskiwany z karp |
Karpa | system korzeniowy rosnącego drzewa, a po ścięciu system korzeniowy z pniakiem |
Klasa jakości | jednostka klasyfikacji drewna wielkowymiarowego według kryterium jakości, czyli zakresu występowania dopuszczalnych wad |
Klasa wymiarowa | jednostka klasyfikacyjna drewna wielkowymiarowego według wymiaru średnicy środkowej lub według średnicy górnej oraz drewna średniowymiarowego z podgrupy S3B według wymiaru średnicy znamionowej |
Klasyfikacja jakościowo wymiarowa surowca drzewnego (KJW) | system podziału surowca drzewnego uwzględniający cechy jakościowe i wymiarowe drewna |
Kłoda | drewno wielkowymiarowe okrągłe o długości od 1,0 m do 6,0 m |
Koniec górny drewna | cieńszy koniec sztuki surowca drzewnego |
Koniec dolny drewna | grubszy koniec sztuki surowca drzewnego |
Korowanie | celowezdjęcie korowiny z drewna |
Legar | podkładka mająca na celu odseparowanie (oddzielenie) drewna od podłoża; legary mogą być wykonane np. ze stali, betonu oraz drewna, w tym drewna okrągłego lub łupanego |
Miąższość drewna (V) | ilościowa charakterystyka drewna wyrażona w m3. W wypadku drewna mierzonego posztucznie lub w sztukach grupowo – miąższość pojedynczej sztuki. W wypadku drewna mierzonego w stosach lub rozdrobnionego sumaryczna miąższość drewna znajdującego się w objętości stosu lub kontenera (pojemnika), określona w m3 na podstawie stosowanych przeliczników. Miąższość drewna nazywana również „masą” lub „ilością” wyrażaną w m3, costanowi branżową terminologię stosowaną powszechnie w obrocie handlowym surowcem drzewnym |
Metr przestrzenny (m3p) | jednostka pomocnicza przy określaniu miąższości, służąca do określania objętości stosu drewna lub kontenera (pojemnika) wypełnionego drewnem |
Metr sześcienny (m3) | jednostka miary miąższości drewna |
Mygła | zgrupowanie drewna okrągłego mierzonego posztucznie lub w sztukach grupowo |
Nadmiar na długości | nadwyżka długości drewna nieuwzględniana przy pomiarze i obliczaniu miąższości, której cechy odpowiadają klasyfikacji jakościowo-wymiarowej danego sortymentu |
Objętość stosu drewna (Vp) | suma miąższości drewna w korze lub bez i objętości wolnych przestrzeni w stosie, określona w metrach przestrzennych m3(p) |
Odchyłka | przy pomiarze drewna dopuszczalna różnica długości rzeczywistej i długości nominalnej |
Odstopniowanie | dopuszczalne, minimalne stopniowanie długości podczas określania długości nominalnej |
Pień | nadziemna część drzewa bez gałęzi |
Pniak | dolna część pnia pozostająca przy karpie po ścięciu drzewa |
Pozostałości drzewne | drewno pozostające na powierzchni cięć, związane z procesem ścinki drzew i krzewów oraz manipulacji surowca drzewnego, którego ze względów jakościowych nie można przyporządkować do innych sortymentów lub ich pozyskanie jest nieuzasadnione gospodarczo. Sortyment, który obejmuje: drewno małowymiarowe, chrust, igliwie i liście, korę, korzenie i karpy, oraz drewno o minimalnej średnicy w górnym końcu wynoszącej co najmniej 5 cm bez kory (7 cm w korze), którego długość lub cechy jakościowe nie pozwalają na zaklasyfikowanie go do pozostałych sortymentów zaliczanych do drewna użytkowego. Dopuszcza się udział zanieczyszczeń mineralnych i organicznych. Pozostałości drzewne wyrabia się w formie zrębków lub balotów |
Przekrój drewna | płaszczyzna przecięcia sztuki drewna |
Redukcja | odcinek nieuwzględniany przy pomiarze i obliczaniu miąższości; dopuszczalna długość drewna, którego cechy nie odpowiadają poszczególnym klasom jakościowym danego sortymentu występującym między sekcjami w drewnie wielkowymiarowym liściastym |
Rodzaj drewna | nazwa surowca drzewnego utworzona zgodnie z botaniczną nazwą gatunku lub rodzaju drzewa, z którego pochodzi |
Sekcja | część dłużycy odpowiadająca jednej klasie jakości w drewnie wielkowymiarowym liściastym |
Samowyrób | działanie polegające na pozyskaniu i przygotowaniu do pomiaru drewna staraniem i na koszt kupującego, w szczególności drewna opałowego |
Sortyment | drewno okrągłe lub łupane, drewno rozdrobnione w postaci zrębków, a także pozostałości drzewne oraz karpina zdefiniowane poprzez klasyfikację jakościowowymiarową (KJW) surowca drzewnego |
Stos (drewna) | zgrupowanie drewna okrągłego lub szczap, którego elementami pomiaru są długość, wysokość i szerokość stosu |
Surowiec drzewny | drewno wyrobione z poszczególnych części drzewa |
Szczapa | drewno średniowymiarowe łupane o długości od 0,5 m do 6,0 m |
Średnia średnica czoła (przekroju) | średnica służąca do odnoszenia zasięgu wad występujących na powierzchni czoła; pomiaru średniej średnicy czoła dokonuje się bez kory po najmniejszej i największej średnicy czoła i oblicza średnią arytmetyczną z pomiarów. W warunkach technicznych określana jako Ø. |
Średnica dolna drewna (dd) | średnica grubszego końca sztuki drewna |
Średnica środkowa drewna (d) | średnica mierzona w połowie długości sztuki lub sekcji drewna |
Średnica górna drewna (dg) | średnica cieńszego końca sztuki drewna lub sekcji |
Średnica znamionowa drewna (dz) | średnica mierzona w korze w odległości 1 m od dolnego końca |
Wady drewna | widoczne uszkodzenia, anomalie budowy i zabarwienia drewna lub inne naturalne cechy anatomiczne drewna, które ograniczają zakres jego użyteczności |
Wałek | drewno średniowymiarowe okrągłe o długości od 0,5 do 6,0 m |
Zabezpieczenie czół | nieuwzględniana przy pomiarze i obliczaniu miąższości dopuszczalna długość drewna, którego cechy nie muszą odpowiadać klasom jakościowym danego sortymentu, występująca na końcach sztuki, zabezpieczająca czoła drewna przed uszkodzeniami (najczęściej przed pęknięciami) |
Zrębki | fragmenty drewna wielkości od kilku do kilkunastu centymetrów powstające w wyniku rozdrabniania drewna przez maszyny rozdrabniające |
Żerdzie | drewno średniowymiarowe z grupy S3 wyrabiane w wałkach lub dłużycach, co do zasady w całej strzale, o średnicy znamionowej od 7 do 14 cm |
Klasa wymiarowa | Średnica środkowa (d) bez kory (cm) |
1 | do 24 |
2 | od 25 do 34 |
3 | 35 i powyżej |
Klasa wymiarowa | Średnica górna (dg) bez kory (cm) |
1K | do 22 |
2K | od 23 do 32 |
3K | 33 i powyżej |
Dokumenty źródłowe: http://drewno.zilp.lasy.gov.pl/drewno/Normy/